warto wiedzieć:

1. Jeszcze w czasie pobytu chorego w szpitalu, jeżeli jest to tylko możliwe, warto przygotować w domu osobny pokój, w którym po swoim powrocie osoba chora będzie mogła przebywać. Jest to bardzo ważna decyzja nie tylko dla chorego, któremu w ten sposób zapewniamy poczucie spokoju, intymności i komfortu, ale również ze względu na pozostałych członków rodziny. Oni przecież niezależnie od konieczności sprawowania opieki muszą żyć swoim życiem, wykonywać wiele innych czynności i mieć możliwość odpoczynku, aby nabrać sił do dalszej pracy przy chorym.
2. Warto także pomyśleć o przygotowaniu łóżka pielęgnacyjnego, najlepiej sterowanego przy pomocy pilota i wyposażonego w barierki ochronne, które zabezpieczą chorego przed upadkiem. Niestety, NFZ nie refunduje zakupu tego sprzętu, należy więc rozważyć na jaki czas łóżko będzie nam potrzebne. Koszt zakupu jest dosyć wysoki i być może, gdy choroba rokuje pomyślnie, korzystniej będzie łóżko wypożyczyć. Jeżeli jednak zdecydujemy się na zakup, warto udać się do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, gdzie uzyskamy informacje o możliwości dofinansowania kosztów zakupu ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
3. W pokoju chorego powinny się także znaleźć mały stolik do podawania posiłków oraz szafka na osobiste rzeczy chorego, leki i środki higieniczne. Po wypisaniu chorego ze szpitala warto zakupić specjalistyczny sprzęt potrzebny nam do pielęgnacji, np.: materac przeciwodleżynowy (najlepiej zmiennociśnieniowy), wózek inwalidzki, chodzik, krzesło toaletowe, drabinkę itp. Większość tego sprzętu jest refundowana przez NFZ, z niewielką dopłatą pacjenta. Aby jednak można było skorzystać z refundacji, konieczny jest wniosek na zaopatrzenie medyczne, wypisany przez lekarza poz lub lekarza specjalistę. Wniosek ten musi być następnie zatwierdzony w punkcie Narodowego Funduszu Zdrowia i zrealizowany w sklepie medycznym, który ma podpisaną umowę z NFZ na zaopatrzenie na wyroby medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi oraz środkami pomocniczymi.
4. Warto również rozważyć złożenie wniosku o uzyskanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Posiadanie takiego orzeczenia uprawnia do korzystania z wielu ulg i przywilejów przewidzianych dla osób niepełnosprawnych, np. dopłaty do zakupu sprzętu ze środków PEFRON, adaptacji mieszkania do potrzeb osoby niepełnosprawnej, pomocy finansowej i innej otrzymywanej na mocy przepisów o pomocy społecznej. Wniosek składamy w siedzibie Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności.
5. Opieka nad chorym w domu jest bardzo wyczerpującym i odpowiedzialnym zadaniem. Wymaga od nas nie tylko poświęcenia ale również odpowiedniej wiedzy medycznej, umiejętności radzenia sobie z żalem, bezsilnością i przeciążeniem oraz niejednokrotnie zapewnienia większych środków finansowych potrzebnych do leczenia i pielęgnacji chorego. Liczne obowiązki i stała opieka mogą prowadzić do wyczerpania emocjonalno-fizycznego, a przecież opiekunowi będzie potrzeba sił jeszcze na długie lata. Warto więc rozważyć możliwość skorzystania z profesjonalnej pomocy zakładów realizujących świadczenia pielęgnacyjno-opiekuńcze w domu chorego na podstawie umowy zawartej z Narodowym Funduszem Zdrowia. Jako osoby ubezpieczone mamy prawo do:
   
   
   • świadczeń pielęgniarki poz,
   • świadczeń pielęgniarskiej opieki długoterminowej domowej,
   • świadczeń opieki paliatywno-hospicyjnej.
   Dla osób ubezpieczonych powyższe świadczenia, realizowane w domu pacjenta przez zakłady posiadające umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia są bezpłatne.
6. Jeżeli nie jesteśmy w stanie zapewnić opieki choremu samodzielnie (praca zawodowa, nasz wiek lub stan zdrowia, inne obowiązki lub miejsce zamieszkania, itp.), możemy zwrócić się do właściwego Ośrodka Pomocy Społecznej o przyznanie usług opiekuńczych. Usługi te są odpłatne iobejmują pomoc w robieniu zakupów, przygotowanie posiłków, karmienie, sprzątanie, wykonywanie czynności higienicznych przy chorym. Wysokość odpłatności zależy od dochodu na członków rodziny, pozostających we wspólnym gospodarstwie z chorym. Do wniosku o przyznanie usług opiekuńczych dobrze jest dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia chorego.
7. Pielęgnacja chorego to bardzo istotna część opieki. Do najważniejszych czynności należą świadczenia higieniczne np. toaleta ciała, zmiana bielizny pościelowej i osobistej, zmiana pieluchomajtek, mycie włosów oraz zmiana pozycji ciała, gdy chory nie jest sam w stanie tego uczynić. Prawidłowo i systematycznie wykonywane, nie tylko poprawiają samopoczucie chorego, ale również zapobiegają groźnym powikłaniom, wynikającym z długotrwałego unieruchomienia: odleżynom, przykurczom, zanikom mięśniowym. Dla osób, które wcześniej nie opiekowały się chorymi, stanowią niemałe wyzwanie. Wystarczy jednak znajomość określonych technik, które możemy poznać współpracując z pielęgniarką opiekującą się chorym, abyśmy mogli wykonywać je prawidłowo, z korzyścią dla naszego podopiecznego. Ważne jest także przygotowanie sprzętu do mycia: oddzielnej miski, dzbanka, dwóch gąbek, szczoteczki i pasty do zębów, ręczników, środków myjących, grzebienia, pieluchomajtek, itp. Toaleta chorego powinna być wykonywana przynajmniej raz dziennie przy użyciu wody i mydła. Jeżeli istnieje konieczność częstszego mycia, można użyć środki do stosowania bez użycia wody, które szybko i skutecznie zapewniają oczyszczenie skóry chorego.
8. Nietrzymanie moczu i stolca stanowi także istotny problem w pielęgnacji chorych. Jest sytuacją nie tylko mało komfortową i krępującą dla pacjenta oraz jego opiekuna, ale również może być przyczyną poważnych powikłań. Warto więc stosować odpowiednio dobrane pieluchomajtki oraz inne wyroby chłonne, (np. wkładki do inkontynencji kałowej), dostępne w aptekach i sklepach medycznych. Bardzo ważny jest wybór odpowiedniego rozmiaru produktu, który musi być dostosowany do stopnia nietrzymania moczu oraz obwodu pacjenta w pasie. Ważne jest również, aby przy każdej zmianie pieluchomajtek dokładnie oczyścić i osuszyć skórę chorego oraz natrzeć ją środkami ochronnymi.
9. Przygotowując się do pielęgnacji chorego w&nspdomu oprócz pieluchomajtek warto także zakupić środki do higieny ciała. Polecane jest mydło o pH naturalnym, które nie podrażnia skóry, środki myjące bez wody, kremy ochronne i preparaty natłuszczające. Zakup pieluchomajtek jest refundowany przez NFZ na takich samych zasadach, jak zakup sprzętu ortopedycznego.
10. Bardzo ważną czynnością podczas pielęgnacji osoby chorej jest także odpowiednie przygotowanie posiłków oraz karmienie. Dieta osoby długotrwale unieruchomionej powinna być bogatobiałkowa (o ile nie ma przeciwwskazań zdrowotnych), zawierająca dużo witaminy C oraz odpowiednią ilość płynów. Takie zbilansowanie posiłku jest bardzo ważne w profilaktyce przeciwodleżynowej, a także już podczas leczenia odleżyn. Częstą niedogodnością osoby obłożnie chorej są zaparcia, związane z ograniczona perystaltyką jelit, niewłaściwą, ubogą w błonnik dietą oraz z małą ilością przyjmowanych płynów. Zmiana diety, zastosowanie naturalnych środków przeczyszczających (np. podanie do wypicia wody z miodem lub śliwkami suszonymi) oraz jeżeli jest to tylko możliwe ruch chorego, może w znacznym stopniu złagodzić problem.
11. Niezwykle groźnym powikłaniem, które może wystąpić podczas nawet prawidłowej pielęgnacji osoby długotrwale unieruchomionej jest wystąpienie odleżyn. Ze względu na obszerność zagadnienia, informacje na temat powstawania, profilaktyki oraz leczenia odleżyn znajdują się w innym artykule.
12. Podczas pielęgnacji osoby przewlekle chorej w domu pojawi się jeszcze wiele innych problemów, których nie można przedstawić w jednym artykule. Aby umieć je rozwiązać z pożytkiem dla naszego podopiecznego, konieczna jest ścisła współpraca z pielęgniarką opiekującą się chorym oraz stały kontakt z lekarzem poz lub innym lekarzem leczącym.